Tegen de leugen in

“Hier begint het.
Niet met een antwoord, maar met een simpele vraag:
wat blijft er over als een oud verhaal op is?
Dit essay is mijn poging om dat eerlijk onder ogen te zien.”

Een essay in drie lichte, eerlijke bewegingen

(met Black Sabbath als klankkast)

1. Het verhaal dat op is

God verdwijnt niet in één klap.
Hij brokkelt af, net als oude verf: eerst een barst, dan nog één.
Tot je op een dag voelt: dit past niet meer.

Niet dramatisch.
Meer zoals schoenen die te klein geworden zijn.
Je draagt ze nog even uit gewoonte,
maar diep vanbinnen weet je: dit werkt niet meer.

Black Sabbath stelde dezelfde vraag in God Is Dead?
Niet om te provoceren,
maar omdat ze de barst herkenden die bij zoveel mensen onderhuids al aanwezig was:
“Als dit verhaal niet meer klopt… wat blijft er dan over?”

 

Misschien was God nooit een leugen.
Misschien was hij gewoon een verhaal dat ons een tijd geholpen heeft
en dat nu simpelweg op is.

En wat valt er eigenlijk weg als dat verhaal verdwijnt?

Niet zoveel.
De wereld blijft draaien.
De zon komt nog steeds op.
Mensen zijn nog altijd lastig, mooi, ingewikkeld en soms hartverscheurend.
Het leven doet wat het altijd deed: verdergaan.

Het enige echte verschil is dat niemand meer meeluistert.
En dat is geen ramp.
Dat is rust.
Een kamer waar eindelijk het gezoem stopt.

En in die stilte merk je:
je stond altijd al op jezelf,
maar nu kun je er tenminste eerlijk over zijn.

2. Wat binnenin overblijft wanneer het lawaai stopt

Wanneer het oude verhaal wegvalt, verwacht je misschien een grote leegte.
Maar het valt mee.
De meeste stilte komt niet door het verdwijnen van God,
maar door het stoppen van het innerlijke lawaai eromheen:

  • de regels

  • de schuld

  • het oordeel

  • de vragen die nooit een antwoord kregen

  • de angst om verkeerd te leven

Zodra dat wegvalt,
blijft er niet niets achter,
maar ruimte.

Ruimte waarin je jezelf hoort
zonder de echo van een hemel die toch nooit echt terugpraatte.

En in die ruimte blijft iets over dat vroeger “ziel” heette.
Maar dat woord klinkt te zwaar.
Het is eenvoudiger dan dat.

Het is simpelweg de plek waar je waar bent:

  • je twijfel

  • je verlangen

  • je boosheid

  • je zorg

  • je muziek

  • je verlies

  • je liefde

Geen zweverigheid.
Geen grote sprong.
Alleen wat al die tijd onder de ruis zat.

Black Sabbath raakt precies die plek in Peace of Mind en Damaged Soul.
Geen antwoorden. Geen verlossing.
Gewoon een spiegel die zegt:
“Dit ben jij, zonder het verhaal eroverheen.”

 

En dat is genoeg om verder te kunnen.

3. Verder zonder decor

Zonder het oude verhaal blijft er geen nieuwe waarheid achter.
Geen vervangend geloof.
Geen handleiding.

Er blijft gewoon jij over —
niet verheven, niet verloren, gewoon aanwezig.

Je hoeft niets meer te bewijzen.
Je hoeft niemand tevreden te houden die je niet ziet.
Je hoeft geen rol te spelen waarvan je altijd al vermoedde dat hij niet klopte.

Het leven wordt eenvoudiger,
niet omdat het makkelijker is,
maar omdat het eerlijker wordt.

Je beslissingen komen uit jezelf:

  • Wat doet geen kwaad?

  • Wat voelt juist?

  • Wat kan ik dragen?

  • Wie wil ik zijn als niemand toekijkt?

Relaties worden stiller maar sterker.
De mensen die blijven, blijven om de juiste redenen.
Geen decor.
Geen theater.

Liefde blijft ook bestaan,
maar zonder eeuwigheidsdrang.
Meer als:
“Ik kies ervoor om jou niet te laten vallen.”
Dat is genoeg.
Misschien zelfs meer dan genoeg.

Vrijheid krijgt een zachte vorm.
Niet triomfantelijk.
Eerder:
“Oké. Dit is wat er is. Hier kan ik iets mee.”

Black Sabbath raakt dat punt in Live Forever:
de drang om iets van betekenis te maken
zonder boven jezelf uit te stijgen
en zonder de hemel erbij te slepen.

 

Zo ga je verder:
nuchter, eerlijk, zonder decor.

Het leven wordt niet groter of kleiner dan ervoor.
Het wordt gewoon waar.
En waarheid, hoe klein ook,
weegt verrassend licht.

© Grijze Sater — 3 december 2025.
Redactionele ondersteuning: ChatGPT.

Maak jouw eigen website met JouwWeb